Χώρος διημέρευσης-Καθιστικό-σαλόνι *
Το σαλόνι είναι ο χώρος στον οποίο συγκεντρώνονται καθημερινά τα μέλη μιας οικογένειας για να χαλαρώσουν και να μοιραστούν οικογενειακές στιγμές. Όπως και στο χώρο της κρεβατοκάμαρας έτσι και στο σαλόνι τα χαλιά, τα έπιπλα και τα μαξιλάρια φέρουν αυξημένο αριθμό ακάρεων και άλλων αλλεργιογόνων. Για το λόγο αυτό συνιστάται να πραγματοποιείται ένας εξειδικευμένος καθαρισμός και απορρύπανση τουλάχιστον μια φορά το χρόνο στο χώρο του σαλονιού. Στην περίπτωση όπου στον οικιακό χώρο υπάρχουν κατοικίδια ζώα ο καθαρισμός θα πρέπει να γίνεται συχνότερα.
Η διαρρύθμιση του χώρου πρέπει να εξασφαλίζει τη δυνατότητα να χρησιμοποιείται το σαλόνι με άνεση και ασφάλεια από όλα τα μέλη της οικογένειας αλλά και από άτομα τα οποία μπορεί να παρουσιάζουν περιστασιακά ή μόνιμα κάποιες αυξημένες ανάγκες όπως: μικρά παιδιά, άτομα με δυσκολίες στην κίνηση, ηλικιωμένοι, άτομα με αλλεργίες, εγκυμονούσες κ.ά. (Centers for Disease Control and Prevention and U.S. Department of Housing and Urban Development, 2006; Ε.Σ.Α.μεΑ., 2008; Federal Healthy Homes Work Group, 2013) Προκειμένου ο χώρος του σαλονιού-καθιστικού να είναι υγιεινός, άνετος, χαλαρωτικός και ασφαλής για όλουs, ενδείκνυται να λαμβάνονται υπ'όψιν τα εξής:
1. Οι διαστάσεις του σαλονιού μιας κατοικίας πρέπει να είναι ανάλογες με τον αριθμό των ενοίκων και τα χαρακτηριστικά της χρήσης του. Με δεδομένο ότι το σαλόνι θα χρησιμοποιείται από όλη την οικογένεια, αλλά περιστασιακά και από κάποια φιλικά πρόσωπα, θα πρέπει να προβλέπεται και να επιτρέπεται η άνετη κυκλοφορία όλων αυτών των ατόμων. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να εξασφαλίζεται ελεύθερος χώρος τουλάχιστον 1-1.5 τετραγωνικά μέτρα καθαρού εμβαδού δαπέδου για κάθε άτομο. 2. Το σαλόνι μιας κατοικίας (όπως και όλοι οι κύριοι χώροι) πρέπει να έχει άμεσο και επαρκή φυσικό φωτισμό και να επιτρέπει την διείσδυση του ηλιακού φωτός ώστε οι ένοικοι να απολαμβάνουν τις ευεργετικές ιδιότητές του και να αποφεύγεται η ανάπτυξη υγρασίας. 3. Όσον αφορά στα έπιπλα, το βασικότερο στοιχείο είναι το ύψος κατά το κάθισμα, ώστε να μην αναγκάζονται τα γόνατα σε γωνία μικρότερη των 90 μοιρών, και η κάθετη υποστήριξη της πλάτης τουλάχιστον σε έκταση εμβαδού 40 τετρ.εκατ. Τα τραπεζάκια και τα έπιπλα του καθιστικού δεν θα πρέπει επίσης να διαθέτουν επικίνδυνες για τραυματισμό γωνίες και προεξοχές και να μην περιέχουν “σούστες” ή άλλα επικίνδυνα μεταλλικά στοιχεία.(Ergonomics-Info.com, 2010) 4. Τα υφάσματα επένδυσης και τα μαξιλάρια θα πρέπει να είναι κατασκευασμένα από βαμβακερά, μη εύφλεκτα υλικά και να μην έχουν υποστεί επεξεργασία με αρσενικό ή άλλα βλαβερά χημικά όπως η φορμαλδεΰδη.(Thompson, 2005) 5. Τα χαλιά και οι μοκέτες που θα καλύψουν το δάπεδο του σαλονιού πρέπει να είναι υψηλής αντοχής, κατά προτίμηση από βαμβακερές ίνες και να έχουν ενιαίο πέλος. Μία σημαντική παράμετρος κατά την επιλογή τους είναι να διαθέτουν αντιολισθητική υποστήριξη, ώστε να προλαμβάνονται πτώσεις και ατυχήματα. Τα χαλιά θα πρέπει να σκουπίζονται πολύ τακτικά, με την οικιακή ηλεκτρική σκούπα, αλλά και ανά τακτά χρονικά διαστήματα να γίνεται βαθιά απορρύπανσή τους με ειδική συσκευή η οποία θα διαθέτει εξειδικευμένα φίλτρα για απομάκρυνση των αλλεργιογόνων, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν ασθματικές και άλλες αλλεργικές αντιδράσεις στους ενοίκους. Εάν στο σπίτι υπάρχουν κατοικίδια ζώα το σκούπισμα πρέπει να είναι ακόμα πιο συχνό και να εφαρμόζονται και τεχνικές απολύμανσης των χαλιών με ήπια οικολογικά απολυμαντικά προϊόντα. (CDC, 2011; Thompson, 2005)
6. Συνιστάται τα κατοικίδια ζώα που ζουν μέσα στην ανθρώπινη κατοικία να παρακολουθούνται τακτικά από κτηνίατρο και να καθαρίζονται επιμελώς, καθώς με τις τρίχες, το σάλιο και τους ρύπους από τις πατούσες τους μπορεί να αποτελέσουν σημαντικό παράγοντα μόλυνσης και συγκέντρωσης ρύπων και ακαθαρσιών στον οικιακό χώρο. Εξάλλου, τα κατοικίδια ζώα μπορούν ανά πάσα στιγμή να γίνουν φορείς νόσων και ξενιστές μηχανικών διαβιβαστών οι οποίοι μεταδίδουν παθογόνους μικροοργανισμούs (ψύλλοι, τσιμπούρια, παράσιτα κ.ά.). Ιδιαίτερα για τις έγκυες γυναίκες, εάν στο σπίτι υπάρχουν γάτες, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να έρχονται σε επαφή με την άμμο της γάτας διότι υπάρχει ο κίνδυνος της τοξοπλάσμωσης. (CDC, 2011) 7. Έρευνες της NASA, οι οποίες έγιναν σε ερμητικά κλειστούς θαλάμους με όγκο 1-2 κυβικά μέτρα (ονομάστηκαν “Biohomes”), έδειξαν ότι η ύπαρξη ορισμένων φυτών σε έναν εσωτερικό χώρο μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στον καθαρισμό του εσωτερικού αέρα από διάφορες τοξικές ουσίες όπως η Φορμαλδεΰδη, το Τριχλωροαιθυλένιο και το Βενζόλιο. Ορισμένα παραδείγματα φυτών εσωτερικών χώρων τα οποία εξυγιαίνουν την εσωτερική ατμόσφαιρα μιας κατοικίας είναι το Αγλαόνημα το οποίο απορροφά 48% του Βενζόλιου και 92% του Τολουένιου, η Αλόη η οποία απορροφά 90% της Φορμαλδεΰδης, το Φυλλόδεντρο, ο Κισσός και ο Χρυσόsς Πόθος τα οποία επίσης απορροφούν τη Φορμαλδεΰδη. (Κωστάρη, 2010; Πετσάβα, 2006; Thompson, 2005) Βιβλιογραφία: 1. Centers for Disease Control and Prevention and U.S. Department of Housing and Urban Development. (2006). Healthy housing reference manual. Atlanta: US Department of Health and Human Services. 2. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2011). Healthy Homes. Tips by room 3. Ε.Σ.Α.μεΑ. (2008). Σχεδιάζοντας πολιτική σε θέματα αναπηρίας. Εγχειρίδιο εκπαιδευτή. 4. Federal Healthy Homes Work Group. (2013). Executive Summary Advancing Healthy Housing A STRATEGY FOR ACTION 5. Ergonomics-Info.com. (2010). Ergonomics Information Do You Know How To Create A User-friendly Home and Office? 6. Thompson, A. (2005). Homes that Heal and those that don’t. New Society Publishers. 7. Κωστάρη, Ε. (2010). Φυτοδιακόσμηση και σύγχρονη βελτίωση του εσωτερικού περιβάλλοντος. Πτυχιακή εργασία, ΑΤΕΙ Κρήτης, Τμήμα Βιολογικών Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας 8. Πετσάβα, Ε. (2006). Εξοικονόμηση ενέργειας μέσω της βιοκλιματικής δόμησης στην Αττική. Πτυχιακή εργασία. Τμήμα Οικιακής Οικονομίας και Οικολογίας. Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. * το κείμενο αποτελεί μέρος τηs διπλωματικής εργασίας με τίτλο "ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟ ΚΡΙΣΕΩΣ'' της Eλπίδας Ρουσσάκου, Υγιεινολόγου Τ.Ε., MSc